Τα τελευταία δυο χρόνια ένας ακόμη ξενόφερτος θεσμός έχει έρθει όπως φαίνεται για να καθιερωθεί και στη Ελλάδα κάθε τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου. Η γνωστή πλέον Black Friday, ή αλλιώς η Μαύρη Παρασκευή είναι η..γιορτή του καταναλωτή, αφού έχει την ευκαιρία για μια μέρα να κάνει τις αγορές του απολαμβάνοντας εντυπωσιακές εκπτώσεις έως και 70% , σε τεράστια γκάμα προϊόντων από ηλεκτρικές συσκευές μέχρι επώνυμα ρούχα και πολλά ακόμη.
Γιατί όμως «Black» και γιατί «Friday»;
Πρόκειται για έναν θεσμό που έρχεται από την Αμερική και έχει την ιστορία του πίσω στον χρόνο, απ’ όταν την δεκαετία του ’60 οι αποδείξεις και τα λογιστικά φύλλα ήταν χειρόγραφα. Τα καταστήματα τότε χρησιμοποιούσαν δύο χρώματα μελανιού για να σημειώσουν τα στοιχεία των πωλήσεων. Με μαύρο μελάνι σημειώνονταν οι κερδοφόρες μέρες και με κόκκινο εκείνες που έκλειναν με αρνητικό ισολογισμό.
Τα κερδοφόρα αποτελέσματα της τελευταίας Παρασκευής του Νοεμβρίου καταγράφονταν πάντα με μαύρο μελάνι, ορίζοντας τη ως την ημέρα με τις περισσότερες πωλήσεις που ανταγωνιζόταν ακόμη και τη χριστουγεννιάτικη περίοδο. Η ημέρα, Παρασκευή, δεν είναι τυχαία αφού είναι εκείνη που ακολουθεί τη καθιερωμένη τελευταία Πέμπτη του μήνα που γιορτάζεται ο αμερικανικός θεσμός του Thanksgiving και η κίνηση στα καταστήματα είναι αισθητά αυξημένη.
Μια άλλη εκδοχή για την ονομασία της είναι πως επειδή οι δρόμοι την συγκεκριμένη ημέρα γέμισαν από αυτοκίνητα και πεζούς που δημιουργούσαν κυκλοφοριακή συμφόρηση, σαν να μαύριζαν από το πλήθος, οι αστυνομικοί στη Φιλαδέλφεια την ονόμασαν «Black Friday».
Η Μαύρη Παρασκευή είναι γεγονός και για αρκετές ακόμη χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία η Αυστρία η Φιλανδία και η Πολωνία.
Στην πράξη, τη Black Friday πολλά καταστήματα ανοίγουν νωρίτερα, ενώ στην Αμερική ανοίγουν από τις 5 το ξημέρωμα για να εξυπηρετήσουν το πλήθος κόσμου που έχει κυριολεκτικά κατασκηνώσει απ’ έξω. «Μαύρη» μεταφορικά είναι μόνο για τους πωλητές που συχνά έρχονται να εξυπηρετήσουν και να συντονίσουν χαοτικές καταστάσεις, ενώ ακόμη υπάρχουν φορές που ο έλεγχος μεταξύ των υποψήφιων αγοραστών ξεφεύγει καταλήγοντας σε περιστατικά με τσακωμούς για το ποιος θα προλάβει να «κατακτήσει» ένα προϊόν, από την άλλη στην Αμερική η καταναλωτική μανία έχει προκαλέσει συχνά σκηνικά που άφησαν θύματα νεκρούς.
Υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων. Εκείνοι που βλέπουν δίπλα στο Black Friday ένα μεγάλο απαγορευτικό και αποφεύγουν με τόσο κόσμο να βγουν και οι ίδιοι να ψωνίσουν, αντιλαμβανόμενοι πως θα ταλαιπωρηθούν. Από την άλλη υπάρχουν οι τολμηροί, κυνηγοί ευκαιριών που δεν θα αφήσουν την ημέρα να φύγει χωρίς να «ψαρέψουν» τις καλύτερες προσφορές, παραβλέποντας το χάος που θα επικρατεί στα μαγαζιά και τους δρόμους. Για αυτούς τους τελευταίους υπάρχουν κάποια πράγματα που θα πρέπει να προσέξουν.
Το ότι κάτι μπορεί να είναι σε προσφορά σε μια πολύ ελκυστική τιμή δεν σημαίνει πρώτα απ’ όλα ότι το χρειαζόμαστε . Οι μεγάλες εκπτώσεις αποτελούν συχνά παγίδες που κάνουν τον καταναλωτή να ξεφεύγει από τον προϋπολογισμό του και να καταλήγει σπίτι με ένα σωρό αχρείαστα νέα αποκτήματα. Αντίθετα, πριν την… μεγάλη μέρα, οι καταναλωτές καλό είναι να έχουν κάνει τη δική τους έρευνα αγοράς και τη λίστα με όσα θα αγοράσουν είτε ηλεκτρονικά είτε από φυσικά μαγαζιά. Οι σημαντικότερες εκπτώσεις πρέπει να ξέρουν ότι σημειώνονται στα ηλεκτρικά είδη.
Βασικό, όσοι αποφασίσουν να κάνουν τις αγορές τους την Μαύρη Παρασκευή, οφείλουν να εξοπλιστούν με πολλή υπομονή και ψυχραιμία. Οι ουρές που δημιουργούνται στα ταμεία και τα δοκιμαστήρια, η πολυκοσμία και το επιθετικό πολλές φορές κυνήγι προσφορών είναι στο πρόγραμμα. Μεγάλη προσοχή επίσης στους επιτήδειους κλέφτες που αντιλαμβάνονται τη κατάσταση και βρίσκουν ευκαιρία να δράσουν μέσα στον συνωστισμό.
Τέλος, οι υποψήφιοι αγοραστές θα πρέπει να ξέρουν πως το ποσοστό της έκπτωσης ορίζεται να αναγράφεται μαζί με την αρχική τιμή, δηλαδή τιμή πριν και τιμή μετά την έκπτωση. Υπενθυμίζεται επίσης, ότι οι καταναλωτές μπορούν να καταθέτουν ηλεκτρονικά τις καταγγελίες τους για τυχόν παραβάσεις που διαπιστώνουν σχετικά με τις προσφορές, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγγελιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και στην τηλεφωνική γραμμή 1520.