Υπάρχει ζωή τελικά μετά από την φυλακή; Πώς ζει ένας άνθρωπος μετά από έναν μακροχόνιο εγκλεισμό και πώς ακολουθεί την νέα του καθημερινότητα σε μία κοινωνία που έχει μάθει να έχει τους έγκλειστους φυλακισμένους για πάντα; Ερωτήματα που μία ουσιαστική απάντηση δυστυχώς δεν έχουν λάβει ακόμη, στην Ελλάδα του 2017. Η επόμενη χρονιά είναι προ των πυλών και στο σημερινό Life Story του Label News, γνωρίζουμε τον 42χρονο Σπύρο, ο οποίος μετρά έναν χρόνο ακριβώς από την ημέρα αποφυλάκισής του.
Πρώην έγκλειστος, μέλος της κοινωνίας εδώ και ένα χρόνο, αλλά ακόμη άνεργος και άστεγος. Γιατί;
Αυτό το ερώτημα είναι που με βασανίζει και εμένα. Δεν μπορώ να καταλάβω αν κάνω κάτι λάθος εγώ ή ο κόσμος είναι λάθος.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πόσο καιρό παρέμεινες στην φυλακή και για ποιο λόγο;
Ήμουν έγκλειστος για δώδεκα χρόνια, αλλά μειώθηκε η ποινή μου λόγω καλής διαγωγής. Ο λόγος δεν με τιμά. Μικρή ποσότητα κάναβης. Αυτό θέλω να αναφερθεί μόνο.
Μάλιστα. Το έχεις μετανιώσει;
Πολύ! Και το αντιλήφθηκα την ημέρα που πέρασα την πύλη της φυλακής. Την ημέρα που περπάτησα και πάλι στην πλατεία Συντάγματος. Δεν θα το ξαναέκανα για κανέναν λόγο. Ούτε για προσωπική μου χρήση που πια είναι νόμιμη, αλλά ούτε και για διακίνηση που τότε μου έφερνε κάποια οικονομική κατάσταση. Προτιμώ τα λίγα και τίμια και κατάλαβα το λάθος μου.
Αλλά η οικονομική κατάσταση δεν έχει έρθει εδώ και χρόνο, πόσο μάλλον οι στέγη.
Ναι. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να καταλάβω. Και πόρτες χτύπησα και τα πτυχία μου τα έχω. Κανείς όμως δεν με πήρε για δουλειά τον τελευταίο χρόνο. Οικονομικά έχω τελειώσει και αυτή την εποχή το να ξέρεις από οικονομικά είναι το σημαντικότερο σε μία δουλειά.
Είπες ότι χτύπησες πόρτες. Και ούτε ένας δεν είδε το βιογραφικό σου με αποτέλεσμα να σου δώσει μία θέση εργασίας;
Πολλοί είδαν το βιογραφικό μου. Όλοι όμως είδαν το ποινικό μου μητρώο και έχει τον Σπύρο. Είδαν τον εγκλεισμό και όχι εμένα. Είδαν το πριν και όχι το τώρα.
Θεωρούν δηλαδή ότι ένας πρώην έγκλειστος δεν πρέπει να δουλεύει μαζί τους;
Θεωρούν πως ένας έγκλειστος θα παρανομήσει και αργότερα. Δεν πιστεύουν πια στους ανθρώπους. Δεν μου απάντησαν ποτέ και σε καμία δουλειά. Όλοι, μόλις έβλεπαν τις σημειώσεις του βιογραφικού μου, στις οποίες γράφω πως είμαι πρώην έγκλειστος, σταματούν εκεί και μου λένε πως θα με ειδοποιήσουν.
Και το τηλέφωνό σου δεν χτύπησε ποτέ.
Ούτε το τηλέφωνό μου, αλλά ούτε και οι πόρτες των γραφείων τους. Όταν πήγαινα στους χώρους που ζήτησα δουλειά και έκανα το πρώτο ραντεβού μου έλεγαν πως ήταν απασχολημένοι. Και μέχρι σήμερα, όλοι είναι απασχολημένοι.
Άρα να υποθέσω και πως αυτός είναι ο λόγος που είσαι άστεγος;
Όχι ακριβώς. Όταν βγήκα από την φυλακή, απόδεσμεύτηκαν κάποια χρηματικά ποσά από τον τραπεζικό μου λογαριασμό. Ποσά που ήταν από μισθοδοσίες από την προηγούμενη δουλειά μου. Έτσι μπορούσα για λίγο καιρό να βρω ένα σπίτι.
Και γιατί δεν έχεις βρει εδώ και έναν χρόνο έναν προσωπικό σου χώρο;
Διότι είμαι υποχρεωμένος ως πολίτης να αναφέρω τα πιο σημαντικά και κακά τα ψέματα, το ότι είμαι πρώην έγκλειστος είναι ατιμία το να μην το αναφέρω σε έναν μελλοντικό σπιτονοικοκύρη. Έτσι, κανείς δεν θέλει να βάλει έναν άνθρωπο σαν και μένα στο σπίτι του.
Τώρα πού μένεις;
Το καλοκαίρι το πέρασα λίγο πιο πάνω από την Πανεπιστημίου. Σε έναν χώρο που έχει εγκαταλειφθεί. Τώρα που ξεκίνησε σιγά σιγά ο χειμώνας, έχω βρει έναν ωραίο χώρο στην Ομόνοια, όπου αρκετοί άστεγοι προτιμούν για τον χειμώνα για να μπορούν να προστατευθούν από το κρύο.
Και το φαγητό σου; Πώς το βρίσκεις;
Ξέρεις, μέσα σε αυτόν τον κόσμο που με βλέπει ως ένα ακόμη άστεγο, ή στον κόσμο μου έχει βάλει την ταμπέλα του φυλακισμένου, υπάρχει και εκείνος που δεν βλέπει τίποτα. Υπάρχουν και εκείνοι που ακόμη βοηθούν. Έχει τύχει πολλές φορές, εργαζόμενοι σε εστιατόρια, να μας φέρουν φαγητά που θα τα πετούσαν. Άνθρωποι να μας φέρουν κάποιες κουβέρτες για τον χειμώνα. Μανάβηδες να μας δώσουν λίγα φρούτα.
Κάποιος όμως θα ρωτούσε πως αφού κάποιοι σε βοηθούν γιατί δεν ζητάς κάποια εργασία από εκείνους;
Γιατί ακόμη και για εκείνους, είμαι κάτι κατώτερο. Κάποιος που έκανε ένα λάθος και είναι υποχρεωμένος να το κρατάει για όλη του την ζωή. Κάποιος που για εκείνους θα είναι για πάντα φυλακισμένος. Αλλά αυτή την φορά από τις ταμπέλες της κοινωνίας.