Ρεπορτάζ: Ήρια Καρποδίνη
Τις τελευταίες εβδομάδες ακούμε για προσωρινό κλείσιμο ορισμένων σταθμών του Μετρό λόγω εργασιών , που δεν είναι άλλες από την εγκατάσταση του νέου, αυτόματου συστήματος συλλογής κομίστρου.
Φαίνεται πως ο ΟΑΣΑ βρίσκεται στη τελική ευθεία να πραγματοποιήσει το σχέδιό του σχετικά με το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τη τοποθέτηση πυλών εισόδου και εξόδου στους σταθμούς.
Η έναρξη της εφαρμογής του ηλεκτρονικού εισιτηρίου είχε αρχικά δρομολογηθεί για τη 1η Ιανουαρίου του 2017 και θα ξεκινούσε από τα λεωφορεία, το τραμ και τη γραμμή 1 του μετρό.
Ωστόσο, πότε λειτούργησε κάτι στην ώρα του για να λειτουργήσει και τώρα; Το σχέδιο αναβλήθηκε για τις αρχές Φεβρουαρίου, ενώ στη συνεχεία πήρε μια πιο ειλικρινή παράταση που ορίζει ως χρονικό σημείο έναρξης του τις αρχές Απριλίου και αφορά πλέον όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς του ΟΑΣΑ(λεωφορεία, τραμ, γραμμές 1 και 2 του μετρό, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο).
Στόχος του εγχειρήματος είναι ο μηδενισμός της εισητηριοδιαφυγής και της λαθρεπιβίβασης και παράλληλα η δικαιότερη τιμολόγηση των μετακινήσεων του επιβάτη σύμφωνα με την απόσταση που θέλει κάθε φορά να διανύσει και όχι για ολόκληρη τη διαδρομή που εκτελεί το μέσο.
Οι αλλαγές που θα φέρει το νέο σύστημα θα είναι πολύπλευρες. Το χάρτινο εισιτήριο που είχε ισχύ για το σύνολο των μέσων θα αποτελεί πια παρελθόν. Τη θέση του πρόκειται να πάρουν δύο νέες, ‘έξυπνες’ κάρτες οι οποίες θα αντικαταστήσουν αντίστοιχα το απλό εισιτήριο και την κάρτα απεριόριστων διαδρομών.
Η πρώτη κάρτα θα ονομάζεται ATH.ENA Ticket και θα είναι μια χάρτινη κάρτα χωρίς κάποιο επεξεργαστή, η οποία θα είναι φορτωμένη είτε με χρονική διάρκεια διαδρομών είτε με ορισμένο αριθμό διαδρομών. Η δεύτερη, η ATH.ENA Card θα είναι μια πλαστική κάρτα με μικροεπεξεργαστή και όψη πιστωτικής κάρτας, η οποία θα είναι φορτωμένη με κάποιο χρηματικό ποσό.
Η κάρτα αυτή θα είναι προσωποποιημένη, θα φέρει δηλαδή τη φωτογραφία του κατόχου της και επίσης θα υπάρχει η δυνατότητα ανάκτησης του περιεχομένου της σε περίπτωση απώλειας.
Οι κάρτες θα προσκομίζονται ανέπαφα πάνω στο επικυρωτικό σύστημα που θα έχουν οι μπάρες εισόδου και εξόδου. Οι μπάρες- πύλες θα απαγορεύουν την είσοδο στα μέσα σε όποιον δεν έχει κάρτα, όσο και την έξοδο από αυτά, για την οποία θα είναι εξίσου απαραίτητη.
Το σχέδιο φαίνεται οργανωμένο, όμως έχει μια σημαντικότατη ρωγμή. Τον Προαστιακό σιδηρόδρομο. Η διαχείριση του Προαστιακού γίνεται ξεχωριστά από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ με το έως τώρα τρέχον εισιτήριο να τον συμπεριλαμβάνει στα μέσα σταθερής τροχιάς που καλύπτει. Ωστόσο οι επιβάτες του επειδή μετακινούνται με αυτόν και εκτός του αστικού δικτύου αγοράζουν άλλου τύπου εισιτήρια της εταιρίας.
Αυτό είναι κάτι που δεν είχε προβλεφθεί στο πλαίσιο των νέων αλλαγών, προκαλώντας τώρα πονοκέφαλο στους υπεύθυνους και αβεβαιότητα στους επιβάτες. Ανεξάρτητα από το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ, ο Προαστιακός προσανατολιζόταν ήδη προς την εγκατάσταση δικού του συστήματος ηλεκτρονικών εισιτηρίων με μορφή κωδικού QR τον οποίο θα πρόβαλαν στην οθόνη του κινητού του smartphone ή του tablet τους και σε αυτό το σχέδιο θα επιμείνει.
Σημειώνουμε εδώ ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ δεν θα έχει καμία συμβατότητα με τις παραπάνω συσκευές. Με τη σειρά της η ασυμβατότητα των δύο διαφορετικών εισιτηρίων ανάμεσα στα μέσα αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα που απαιτεί λύση, εκτός κι αν θεωρείται σωστό οι επιβάτες να υποχρεούνται να πληρώνουν επιπλέον εισιτήριο για τη μετεπιβίβασή τους από κάποιο μέσο του ΟΑΣΑ προς τον Προαστιακό και το αντίστροφο.
Γενικότερα, μπορεί οι αναμενόμενες αλλαγές στα ΜΜΜ να φαντάζουν ελπιδοφόρες για τη πάταξη της εισιτηριοδιαφυγής και ότι φέρνουν την Ελλάδα ένα βήμα πιο κοντά στα διεθνή πρότυπα.
Τα ερωτήματα όμως είναι τα εξής: Πρώτα απ’ όλα θα λειτουργήσουν; Κι αν ναι, θα λειτουργήσουν σωστά; Ήταν αυτή η καλύτερη λύση που θα μπορούσε να υλοποιηθεί δεδομένης και της οικονομικής στενότητας; Χρειαζόμασταν ακόμη περισσότερη ηλεκτρονική καθημερινότητα από την ήδη υπάρχουσα στη ζωή μας;