Τέσσερα εμβληματικά κτίρια της Αθήνας – Ποια είναι η ιστορία τους

Του Άκη Τσακίρη

Είναι συνδεδεμένα με την ιστορία της πόλης, αποτελούν σημείο αναφοράς για όλους τους Αθηναίους και γίνονται συχνά καρτ ποστάλ στα social media εκατομμύρια τουριστών που έρχονται στην χώρα μας. Είστε σίγουροι όμως ότι γνωρίζετε την ιστορία τους και όσα πρεσβεύουν στέκοντας επιβλητικά γύρω μας; Ξεκινάμε λοιπόν ένα ταξίδι στην ιστορική Αθήνα.

Πύργος Αθηνών

Το 1968 αίρεται ο νόμος για τον περιορισμό του ύψους των κτιρίων στην Ελλάδα και δόθηκε το ελεύθερο στα κτίρια να διατάσσονται με οποιοδήποτε τρόπο μέσα στο οικόπεδο για να εξασφαλίζεται ο καλύτερος φωτισμός και αερισμός. Και έτσι, δόθηκε το πράσινο φως για την δημιουργία του “Πύργου Αθηνών”, του ψηλότερου κτιρίου στην Ελλάδα. Αρχιτέκτονες ήταν ο Ιωάννης Βικέλας και ο Ιωάννης Κυμπρίτης. Παρά την κριτική που έχει δεχθεί λόγω της σχεδίασης και του μεγάλου ύψους του, ο Πύργος των Αθηνών θεωρείται σήμερα ένα από τα ορόσημα της Αθήνας. Η αρχιτεκτονική του Πύργου είναι μινιμαλιστική και φουτουριστική και αποτελεί μίμηση άλλων κτιρίων της Ευρώπης και της Αμερικής και μάλιστα χαρακτηριστική είναι η χρήση υαλοπετασμάτων στα εξωτερικά τοιχώματα του κτιρίου με σκελετό αλουμινίου.

Ξενοδοχείο Χίλτον

Πριν ο “Πύργος Αθηνών” του κλέψει τη δόξα, το Ξενοδοχείο Χίλτον ήταν το Νο.1 εμβληματικό κτίριο της πρωτεύουσας. Οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1958-1963, βάσει σχεδίων των αρχιτεκτόνων Εμμανουήλ Βουρέκα, Προκόπη Βασιλειάδη και Σπύρου Στάικου. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως πρόκειται για το πρώτο δείγμα αρχικεκτονικού γοήτρου και οπτικής έξαρσης στην μεταπολεμική Αθήνα. Αν και ανήκει στην τυπολογία των μεγάλων κοσμοπολίτικων ξενοδοχείων, η εξωτερική κυρίως μορφή του παρουσιάζει κάποια πρωτοτυπία, χάρις στη σύνθεση που επιδιώχθηκε ανάμεσα στο μοντέρνο και το κλασικό, ενώ η χρήση του πεντελικού μαρμάρου και οι μνημειώδεις ανάγλυφες συνθέσεις του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη, με την αρχαϊκή τους θεματολογία, επιχειρούν να δώσουν μια “ελληνική” πινελιά.

Ζάππειο Μέγαρο

Πρόκειται για ένα επιβλητικό ημικυκλικό νεοκλασικό κτίριο με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού, το οποίο εξαρχής προοριζόταν ως χώρος εκθέσεων σχετιζόμενων με την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων. Οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1874-1888, χάρις σε κληροδότημα του πλουσίου ομογενούς στη Ρουμανία, Ευαγγέλη Ζάππα. Το Ζάππειο Μέγαρο είναι το πρώτο κτήριο που ανεγείρεται παγκοσμίως για την εξυπηρέτηση Ολυμπιακών αναγκών. Η αρχιτεκτονική του ακολουθεί τον νεοκλασικό ρυθμό, με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού και η συγκρότηση των όγκων του υπακούει με αρμονία στον προορισμό, για τον οποίο κτίσθηκε. Σε συνδυασμό με την τριτοξωτή λίθινη γέφυρα του Ιλισσού, η οποία είχε κατασκευασθεί, επίσης, με χορηγία του Ευαγγέλη Ζάππα, και τους πέριξ κήπους, συνέθεταν την εικόνα της Αθήνας στις αρχές του 20ού αιώνα.

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση

Κεντρική επιλογή του Ιδρύματος Ωνάση ήταν ένα κτίριο υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας. Η Στέγη θεμελιώθηκε στην Αθήνα το 2004 και κατασκευάστηκε με την αποκλειστική χρηματοδότηση και επίβλεψη του Ιδρύματος Ωνάση. Στην πρόσοψη αποτυπώνεται η φιλοσοφία της βασικής αρχιτεκτονικής ιδέας: ένα πάλλευκο, ορθογώνιο, ανάλαφρο κέλυφος, που μέσα από το εύρημα των οριζόντιων μαρμάρινων λωρίδων αποκαλύπτει τον κυρίως κτιριακό όγκο με τις δύο αίθουσες και τους υπόλοιπους χώρους. Το συγκρότημα περιλαμβάνει δύο βασικές αίθουσες, χωρητικότητας 880 και 220 ατόμων, κατάλληλες για την πραγματοποίηση μεγάλου εύρους εκδηλώσεων, όπως παραστάσεις θεάτρου και χορού, συναυλίες, κινηματογραφικές προβολές, διαλέξεις και συνέδρια, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στον εκθεσιακό χώρο. Στον τελευταίο όροφο έχει χωροθετηθεί το εστιατόριο της Στέγης, το οποίο τους θερινούς μήνες επεκτείνεται και στην ταράτσα του κτιρίου με συναρπαστική θέα προς τον Ιερό Βράχο, το μνημείο του Φιλοπάππου, το λόφο του Λυκαβηττού και το Σαρωνικό.