Συνέντευξη: Βαγγέλης Καράλης
Αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα πρόσωπα που ξεχωρίζουν την φετινή σεζόν στην τηλεόραση. Οι δύο εκπομπές που παρουσιάζει στην ΕΡΤ3 «Καθημερινά και Απλά» και το βραδινό talk show «Μιλάμε Ελεύθερα» έχουν καταφέρει να κερδίσουν το κοινό με υψηλά νούμερα τηλεθέασης σε συνδυασμό με ποιoτική θεματολογία.
Ο Χάρης Αρβανιτίδης είναι δημοσιογράφος και παρουσιαστής στην ΕΡΤ3 περισσότερα από 20 χρόνια σε δελτία ειδήσεων, πολιτικές εκπομπές, talk show, μαγκαζίνο. Άξιο αναφοράς είναι ο αγώνας που έδωσε για να ανοίξει ξανά η ΕΡΤ3 μετά τo βίαιο και αδικαιολόγητο μαύρο της κυβέρνησης Σαμαρά το 2013.
Όσοι τον γνωρίζουν προσωπικά μιλούν για έναν άνθρωπο με ήθος, αξιοπρέπεια, ανιδιοτέλεια, με χαρακτήρα και προσωπικότητα που γοητεύει και ξεχωρίζει!
– Δεύτερη συνεχόμενη χρονιά για εσένα παρουσιάζοντας τις εκπομπές ‘’Καθημερινά & Απλά’’ στην ΕΡΤ3 και ‘’Μιλάμε Ελεύθερα’’. Οι εκπομπές έχουν συγκεντρώσει τις καλύτερες κριτικές κάνοντας νούμερα τηλεθέασης. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σου;
Είμαι στα όρια της υπερκόπωσης αλλά χαίρομαι γιατί κάνω αυτό που μου αρέσει και αντλώ δύναμη και κουράγιο. Όσοι ασχολούμαστε χρόνια με τις τηλεοπτικές παραγωγές γευόμαστε ετεροχρονισμένα τη χαρά μίας επιτυχίας! Είναι τόσο πιεστικά αφόρητοι οι ρυθμοί της δουλειάς που συνήθως χανόμαστε στους καθημερινούς ρυθμούς των οργανωτικών και διεκπεραιωτικών υποχρεώσεων. Η θετική ανταπόκριση του κόσμου, ένα μήνυμα ενδιαφέροντος, μία χειρονομία ευαρέσκειας κι ενθουσιασμού, ξάφνου μας υπενθυμίζουν ότι τελικά κάτι κάναμε καλά! Σε κάθε περίπτωση, μιλώντας για εμένα, με ό,τι κι αν καταπιαστώ προϋποθέτει στοχοπροσήλωση, πάθος, μεράκι, υπομονή, επιμονή, πολύ πείσμα και σκληρή δουλειά. Ευχαριστώ από καρδιάς όσους το αναγνωρίζουν στο αποτέλεσμα της δουλειάς μου.
– Και από τι βλέπουμε έχεις πολύ καλή χημεία με την συμπαρουσιάστριά σου στο ‘’Καθημερινά & Απλά’’ Έλσα Ποιμενίδου και την αρχισυντάκτριά σας Τζένη Ευθυμιάδου. Είσαστε δεμένη ομάδα;
Απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε επιτυχία στην τηλεόραση ή όπου αλλού είναι η σωστή συνεργασία, όχι μόνον οριοθετημένη αλλά και απαλλαγμένη από κάθε είδους σύνδρομα και αγκυλώσεις. Στη δική μας περίπτωση υπήρξε και η «μαγιά» της μακροχρόνιας φιλίας κι εκτίμησης που διευκόλυνε τη συνεννόηση αλλά και το κοινό όραμα για το τελικό αποτέλεσμα. Λειτουργούμε συνθετικά και συναινετικά και με γνώμονα μία φρέσκια ματιά σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο και την κοινωνία! Χαιρόμαστε γιατί όχι μόνον αισθανόμαστε κομμάτι της κοινωνίας αλλά και γιατί διαθέτουμε τα αντανακλαστικά να προσαρμοζόμαστε και να εξελισσόμαστε μαζί της, συντονισμένοι στο σφυγμό της, χωρίς αναχρονιστικές λογικές, χωρίς παρωχημένες αντιλήψεις, χωρίς προκαταλήψεις και στείρες εμμονές σε ξεπερασμένες πρακτικές που… μυρίζουν ναφθαλίνη.
Φυσικά και μπορούν να υπάρξουν εκπομπές στην τηλεόραση με ποιότητα που να κάνουν νούμερα, όπως είμαστε ότι τρώμε, έτσι είμαστε και ότι βλέπουμε
– Τελικά μπορούν να υπάρξουν εκπομπές στην ελληνική τηλεόραση με ποιότητα σημειώνοντας και νούμερα τηλεθέασης;
Φυσικά και μπορούν. Όπως είμαστε ό,τι τρώμε, έτσι και είμαστε ό,τι βλέπουμε! Σαφώς η ευθύνη επιμερίζεται σε δέκτη και αποδέκτη. Ωστόσο, εμείς, «οι άνθρωποι της τηλεόρασης», έχουμε την κύρια ευθύνη καθορισμού του πλαισίου αλλά και της διαμόρφωσης του παραγόμενου προϊόντος. Οφείλουμε να λειτουργούμε παιδευτικά, με σεβασμό στον άνθρωπο και την κοινωνία. Μεριμνά μας θα πρέπει να είναι η προαγωγή του πολιτισμού, σε όλες του τις εκφάνσεις, η αφύπνιση σε κοινωνικά ζητήματα, η ευαισθητοποίηση, η προτροπή σε συμμετοχικές και αλληλέγγυες δράσεις και η ποιοτική ψυχαγωγία που δε δημιουργεί επίπλαστες εικόνες, στρεβλές εντυπώσεις και νοσηρές νοοτροπίες. Η προσχηματική δικαιολογία: «αυτά θέλει ο κόσμος» έχει και τον αντίλογο: «έτσι σας συμφέρει να λέτε». Τα ΜΜΕ και πρωτίστως η τηλεόραση οφείλουν να αλλάξουν επαναπροσδιορίζοντας το ρόλο και την αποστολή τους μέσα στην κοινωνία και για την κοινωνία. Οι πολίτες σιγά-σιγά αντιλαμβάνονται τα μάταια και άγονα και στρέφονται στα ουσιαστικά και τα αληθινά.
Στην ιδιωτική τηλεόραση λείπει ο νεοτερισμός και η καινοτομία
– Πώς κρίνει ο Χάρης Αρβανιτίδης την ιδιωτική τηλεόραση;
Τριανταρίζει σιγά-σιγά! Οφείλει να μεταπηδήσει στην πρώτη φάση της ωριμότητας. Οι πειραματισμοί και οι παλινωδίες δε συγχωρούνται όπως και ο παλιμπαιδισμός! Άλλαξαν οι εποχές, άλλαξαν και οι ανάγκες. Έχει το δικό της ρόλο να διαδραματίσει αλλά οφείλει να αυτοπροσδιοριστεί μέσα σε ένα σαφές οριοθετημένο πλαίσιο από την Πολιτεία και τα θεσμοθετημένα όργανά της. Η οικονομική κρίση δυστυχώς ανέκοψε τα όποια εγχειρήματα αναβάθμισης και μετεξέλιξης. Περιορίστηκε η ευελιξία της και η δημιουργική ματιά της. Λείπει μία ουσιαστική πρόταση για τη βελτίωση του τηλεοπτικού προϊόντος σε όλο το φάσμα λειτουργία της. Λείπει ο νεοτερισμός και η καινοτομία.
– Πιστεύεις πώς η ελληνική τηλεόραση πρέπει να αλλάξει; Πώς θα μπορούσε να γίνει καλύτερη;
Η ελληνική τηλεόραση στο σύνολό της πρέπει να αλλάξει, όπως πρέπει να αλλάξουμε κι εμείς ως άτομα, ως μονάδες, ως κύτταρα ενός «ασθενούς» οργανισμού που χαροπαλεύει. Οι εποχές των «παχέων αγελάδων» έχουν περάσει ανεπιστρεπτί και μαζί τους όλες οι αυταπάτες, οι μεγαλοϊδεατισμοί και οι επηρμένες αντιλήψεις του «φαίνεσθαι» και του «θεαθήναι». Η κοινωνία δε διαθέτει πλέον «Άρτο» και δεν μπορεί να χορτάσει την πείνα της μόνο με «Θέαμα». Στην Ελλάδα της οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης, των μνημονίων και της εξαθλίωσης, η κοινωνία έχει ανάγκη να βρει ανοιχτό βήμα για να εκφραστεί και να διατρανώσει τη φωνή της. Η τηλεόραση οφείλει να γίνει ο αληθινός καθρέπτης της κοινωνίας και όχι ο παραμορφωτικός της. Σε όλες τις εκφάνσεις των δραστηριοτήτων της και σε όλα τα πεδία του παραγόμενου προϊόντος της (ενημέρωση – ψυχαγωγία – εκπαίδευση – επιμόρφωση) η ελληνική τηλεόραση οφείλει να επικεντρώνεται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, απαλλαγμένη από κάθε διάθεση διαστρέβλωσης και δημιουργίας αποπροσανατολιστικών επίπλαστων αναγκών. Η ελληνική τηλεόραση θα μπορούσε να γίνει καλύτερη μόνον όταν γίνει περισσότερο ανθρωποκεντρική . Ας εγκαταλείψουμε τα «Πρότζεκτ» κι ας ανακαλύψουμε εκ νέου τις «Παραγωγές».
Η τηλεόραση οφείλει να γίνει ο αληθινός καθρέπτης της κοινωνίας και όχι ο παραμορφωτικός της
– Εργάζεσαι στην ερτ3 ως δημοσιογράφος εδώ και περίπου 20 χρόνια. Αν σου γινόταν πρόταση από κάποιο άλλο ιδιωτικό κανάλι θα το σκεφτόσουν;
Απαράβατος κανόνας: Ποτέ μη λες ποτέ! Η ζωή επιφυλάσσει πάντα εκπλήξεις. Οι αποκλεισμοί δεν αρμόζουν στο χαρακτήρα μου και την ιδιοσυγκρασία μου. Η δουλειά μας κρύβει πολλές εκπλήξεις, ανατροπές και έντονες διεργασίες. Φυσικά και θα εξέταζα οποιαδήποτε επαγγελματική πρόταση με αμιγώς επαγγελματικά και αντικειμενικά κριτήρια, αξιολογώντας όλα τα δεδομένα και αναλύοντας όλα τα σενάρια και τις εκδοχές. Άλλωστε, με παρόμοια κριτήρια απέρριψα κατά το παρελθόν πολλές προτάσεις που μου έγιναν για κάθοδό μου στην Αθήνα.
-Τι αλλαγές έχεις δει αυτά τα 20 χρόνια στην Κρατική Τηλεόραση; Έχει περιθώρια βελτίωσης;
Νομίζω πως τα έχω δει όλα (γέλιο). Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Η εξέλιξη πρέπει να είναι συνεχής και αέναη. Η ΕΡΤ, παρά τις όποιες παθογένειες, είχε κάνει τεράστια άλματα προόδου σε όλα τα επίπεδα, μέχρι την αποφράδα νύχτα του Πραξικοπηματικού Μαύρου, την 11η Ιουνίου 2013. Ειδικότερα, η ΕΡΤ3 είχε καταφέρει να επικυριαρχήσει στη συνείδηση του Βορειοελλαδίτη τηλεθεατή, ως ένα περιφερειακό κανάλι πανελλαδικής εμβέλειας με συγκεκριμένο ρόλο, αποστολή και φυσιογνωμία. Κερδίσαμε το σεβασμό και την εκτίμηση των τηλεθεατών πανελλαδικά και ήμασταν έτοιμοι να περάσουμε δυναμικά στο στίβο του ανταγωνισμού. Δυστυχώς, τα δύο χρόνια του Μαύρου ανέκοψαν αυτή τη δυναμική πορεία, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό που πρέπει να καλυφθεί εκ νέου με πολύ κόπο και επιμονή σε ένα δυσκολότερο οικονομικά και κοινωνικά περιβάλλον.
Τα Δελτία Ειδήσεων και οι Πολιτικές Εκπομπές, εδώ και πολλά χρόνια είχαν αρχίσει να μου προκαλούν καταθλιπτικά σύνδρομα
-Έχεις κάνει ρεπορτάζ, δελτίο ειδήσεων, πολιτικές εκπομπές, μαγκαζίνο, talk show. Τι σε αντιπροσωπεύει περισσότερο;
Ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα (και δόξα τω Θεώ έχω κάνει πολλά) είναι όλα αντιπροσωπευτικά δείγματα της επαγγελματικής υπόστασής μου και των στόχων που είχα θέσει σε κάθε φάση της εξέλιξής και της πορείας μου. Πέρασα από όλα τα στάδια της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας με ομαλό τρόπο και χωρίς παλινωδίες. Εκτίμησα τις δυσκολίες, σεβάστηκα τις συγκυρίες, αξιοποίησα τις ευκαιρίες. Εκτιμώ ότι στη φάση που βρίσκομαι τώρα και μετά από δύο και πλέον δεκαετίες ενεργούς και μαχητικής δημοσιογραφικής δράσης, οι τομείς των ενημερωτικών μαγκαζίνο και των talk show με κερδίζουν όλο και περισσότερο. Τα Δελτία Ειδήσεων και οι Πολιτικές Εκπομπές, εδώ και πολλά χρόνια είχαν αρχίσει να μου προκαλούν έντονη αρνητική συναισθηματική φόρτιση και κατήφεια για να μην πω καταθλιπτικά σύνδρομα!
Το σύνολο των εργαζομένων της ΕΡΤ κατασυκοφαντήθηκε με ανυπόστατες σε βάρος του κατηγορίες
-Όλοι θυμόμαστε το μαύρο που ‘’έριξε’’ η κυβέρνηση Σαμαρά στην ΕΡΤ. Ήσουν από τους εργαζομένους της ΕΡΤ3 που έδιναν καθημερινά μάχη για να ανοίξει ξανά το κανάλι. Τελικά ο αγώνας δικαιώθηκε;
Οι αγώνες δε σταματούν ποτέ! Μία νικηφόρα μάχη από μόνη της δεν κερδίζει έναν πόλεμο! Πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος της επανάληψης των ίδιων φαινομένων της παθογένειας και της αρρωστημένης ιδιοτελούς λογικής, σε άλλη εκδοχή, με άλλα πρόσωπα. Επειδή έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους (και ειδικά με όσους έχουν τις τύχες τις δικές μας και της χώρας μας στα χέρια τους) και στο ανθρώπινο DNA υπάρχουν καταχωρημένες: η απληστία, η εγωπάθεια και η αχαλίνωτη διάθεση για επικυριαρχία, καλά θα κάνουμε όλοι μας να είμαστε περισσότερο προσεκτικοί και υποψιασμένοι. Πολλά έπρεπε να αλλάξουν στην ΕΡΤ αλλά όχι με τον τρόπο που επέλεξε η κυβέρνηση Σαμαρά. Άλλο εξυγιαίνω κι άλλο εξαφανίζω. Η κίνηση αυτή εμπεριέχει το στοιχείο του αυταρχισμού αλλά και αυτό της ανικανότητας. Οι αιτιάσεις της τότε κυβέρνησης σε βάρος του συνόλου των εργαζομένων στην ΕΡΤ είχαν ξεπεράσει τη συκοφαντία και άγγιξαν την στυγνή εκδικητικότητα. Κατασυκοφαντήθηκε το σύνολο των εργαζομένων της ΕΡΤ με ανυπόστατες σε βάρος του κατηγορίες, μπήκε λουκέτο σε έναν οργανισμό που έγραψε ιστορία 60 και πλέον χρόνων, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας και του Ελληνισμού. Η επαναλειτουργία της ΕΡΤ σηματοδότησε την αποκατάσταση μίας κατάφορης αδικίας που συντελέστηκε σε βάρος των εργαζομένων αλλά και της μακρόχρονης και σημαντικής ιστορίας της. Η ΕΡΤ ως δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, έχει ιδιαίτερο ρόλο και συγκεκριμένη αποστολή. Κανένα ευρωπαϊκό δημόσιο ΜΜΕ δε λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και τεχνοκρατικές λογικές αλλά ούτε και με αμιγώς ανταγωνιστικές πρακτικές, όπως καθορίζονται από την αγορά. Εάν συνέβαινε αυτό τότε θα παρακολουθούσατε και στην ΕΡΤ Τουρκικά σήριαλ της «οκάς» και πολλά άλλα τηλεοπτικά υποπροϊόντα. Όσο για τις αιτιάσεις περί στενού εναγκαλισμού με την εκάστοτε εξουσία στον τομέα της ενημέρωσης θα έλεγα πως αυτές οι αιτιάσεις πρέπει να στρέφονται κυρίως στους εκάστοτε κυβερνώντες και όχι στους εργαζόμενους της ΕΡΤ. Εμείς αγωνιστήκαμε για να αποκοπεί ο ομφάλιος λώρος με την «Εξουσία», ανοίγοντας τον δρόμο για μία ΕΡΤ ανοιχτή στην κοινωνία και κομμάτι της κοινωνίας! Αυτό παραμένει μέχρι και σήμερα το ζητούμενο.
Για να αλλάξει η τηλεόραση στην Ελλάδα χρειάζεται συλλογική δράση, δυστυχώς οι περισσότεροι του χώρου μας λειτουργούν ως μονάδες και παρεούλες
-Το επάγγελμά μας περνάει μια από τις δυσκολότερες κρίσεις στην Ελλάδα. Υπάρχει μέλλον για την δημοσιογραφία στην χώρα μας;
Οφείλουμε όλοι οι εργαζόμενοι στον πολύπαθο και υπό εξαφάνιση κλάδο των ΜΜΕ στη χώρα μας να είμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση και αγωνιστική ετοιμότητα. Δυστυχώς η κατάσταση στον Τύπο είναι τραγική. Για να υπάρχει μέλλον πρέπει να υπάρχει αγωνιστικό φρόνιμα, όραμα και σχέδιο διεξόδου από την «περιδίνηση». Δυστυχώς όμως βλέπω ότι οι περισσότεροι «επαγγελματίες» του χώρου λειτουργούν ως μονάδες ή ως «στενές παρεούλες» χωρίς συλλογική δράση. Σε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα μεγάλη ευθύνη φέρουν και οι ηγεσίες των Δημοσιογραφικών Ενώσεων που απέδειξαν ότι δε διέθεταν ούτε τα απαραίτητα αντανακλαστικά αλλά ούτε και την ευελιξία προσαρμογής στα νέα δεδομένα . Ωστόσο, μέσα στη θλιβερή πραγματικότητα που ζει ο κλάδος, εκτιμώ ότι αχτίδες φωτός υπάρχουν και προέρχονται από τις νέες γενιές που ακόμα αντιστέκονται στη μεμψιμοιρία, τη λιγοψυχία και απέναντι στην οικονομική ανέχεια αντιτάσσουν τη δημιουργία και τις νεωτεριστικές ιδέες προκειμένου να διασφαλιστεί το μέλλον του νέου υπό διαμόρφωση κλάδου μας. Η Δημοσιογραφία ως ιδέα αλλά και ως πυλώνας της Δημοκρατίας δεν πεθαίνει. Εύχομαι μόνο λίγο καιρό να «ξαποσταίνει» και ξανά προς τη δόξα να τραβά…
-Ποιοι είναι οι επόμενοι επαγγελματικοί στόχοι για τον Χάρη Αρβανιτίδη;
Το επάγγελμά μας δε σε αφήνει να πλήξεις ποτέ όταν δεν παραμένεις απλός παρατηρητής και δεν επιδεικνύεις δυστοκία προσαρμογής. Ποτέ δεν ήμουν απλός παρατηρητής και πάντα ήμουν ευπροσάρμοστος! Αυτά μου αρκούν. Ό,τι αξίζω και ό,τι μου αναλογεί, θα έρθει να με βρει…