Τρίτη , 19/11/2024

Βόλτα στην Καλοκαιρινή Αθήνα – Το παλαιότερο σπίτι της Πρωτεύουσας που έγινε Μουσείο στην Πλάκα

Ένα από τα ελάχιστα κατάλοιπα της περιόδου της Τουρκοκρατίας, ένα μικρό δείγμα της αστικής αρχιτεκτονικής της προεπαναστατικής Αθήνας του 15ου αιώνα κοσμεί το κέντρο της Αθήνας, στην οδό Αδριανού 96 στην Πλάκα. Πρόκειται για το παλαιότερο σπίτι της πρωτεύουσας, το οποίο ανήκε στην αριστοκρατική οικογένεια του Αθηναίου άρχοντα Άγγελου Μπενιζέλου, πατέρα της Ρηγούλας Μπενιζέλου, της μετέπειτα μοναχής και αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας (1522 – 1589). Η Ρεγούλα Μπενιζέλου ήταν μοναχοκόρη του Άγγελου Μπενιζέλου και της Σηρίγης Παλαιολογίνας.

Σε πολύ νεαρή ηλικία παντρεύτηκε τον κατά πολύ μεγαλύτερό της προύχοντα Ανδρέα Χειλά. . Μετά από τρία χρόνια συζυγικού βίου, η Ρεγούλα Μπανιζέλου εχήρευσε και “διέτριβε του λοιπού εις το πατρικόν της οσπήτιον προς ένα και μόνον σκοπόν αφορώσα αγαθοεργίες”. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, το 1551, έγινε μοναχή με το μοναχικό όνομα Φιλοθέη.

Το χριστιανικό και ανθρωπιστικό έργο της μοναχής Φιλοθέης προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι κατά τη νύκτα της 2ας Οκτωβρίου 1588 την συνέλαβαν στο Μετόχι του Αγίου Ανδρέα της οδού Λευκωσίας, κοντά στην Πλατεία Αμερικής, όπου οι μοναχές τελούσαν ολονυκτία στη μνήμη του Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, πολιούχου των Αθηνών, την βασάνισαν και από τα πολλά τραύματά της πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου 1589. Το σκήνωμά της βρίσκεται στο Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών.

Σήμερα, το αρχοντικό  λειτουργεί με την ευθύνη του Φιλανθρωπικού Οργανισμού «ΑΠΟΣΤΟΛΗ» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Το όλο κτηριακό συγκρότημα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μουσείο, αφού σε αυτό αποτυπώνονται σημαντικές περίοδοι της ιστορικής διαδρομής της ίδιας της πόλεως των Αθηνών.

Με την αξιοποίηση σύγχρονων οπτικοακουστικών μέσων, πλέον ο χώρος προσφέρει μια γεύση από την Αθήνα του 15ου αιώνα σε κάθε επισκέπτη που αποφασίζει να το γνωρίσει από κοντά και να θαυμάσει την αρχιτεκτονική του. Στο κατώι υπάρχει στοά με κομψούς κυλινδρικούς κιονίσκους που στηρίζουν απλές καμάρες, ενώ μια πέτρινη κλίμακα οδηγεί από την αυλή στο ανώι.

Οπως σημειώνει ο αρχιτέκτονας Γιάννης Κίζης, σε απεικονίσεις της εποχής διακρίνονται τουλάχιστον 25 μεγάλα διώροφα αρχοντόσπιτα με τοξωτές στοές στα ισόγεια ξύλινα ανοικτά χαγιάτια. Από αυτά το μόνο που σώθηκε είναι το αρχοντικό των Μπενιζέλων με το ανοιχτό χαγιάτι, την τοξοτοιχία, τον ορτά-σοφά που πρόβαλε σε εξώστεγο, τα πλευρικά του κιόσκια και τον μεγάλο οντά με το τζάκι, ξύλινες κατασκευές και δείγματα διακόσμησης.

Το κτίριο συνυπάρχει με αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία φροντίζει η αρχαιολογική υπηρεσία, όπως το υστερορωμαϊκό τείχος. Νοτιοδυτικά στο υπέδαφος υπάρχει μια μεσαιωνική δεξαμενή. «Το ελαιοτριβείο είναι νοτιοανατολικά στον παρακείμενο αρχαιολογικό χώρο του «Διογενείου», που θα ήταν ευχής έργο να ενοποιηθεί με τους υπαίθριους χώρους του αρχοντικού, ώστε να αναδειχθεί ο πλήρης ζωτικός χώρος της οικιακής οικονομίας», εξηγεί ο κ. Κίζης.

Δείτε επίσης

Ελίνα Παπαχριστοπούλου Υποψήφια δημοτική σύμβουλος – Αιγάλεω: «Η πόλη μας πιο σύγχρονη και φιλική απέναντι στους ανθρώπους της και στο περιβάλλον»

Οι εκλογές της 8ης Οκτωβρίου πλησιάζουν και οι υποψήφιοι δίνουν τον δικό τους αγώνα για …