Τα Δεκεμβριανά του 1944: «Κάποιοι διψούσαν ακόμη για αίμα και έδωσαν εντολή να ανοίξουν πυρ σε λαϊκή συγκέντρωση» Οι πρωταγωνιστές θυμούνται και μιλούν στο Label News για την “αρχή του Εμφυλίου”

Ρεπορτάζ: Άκης Τσακίρης

Δεκεμβριανά. Ένας φάκελος της ιστορίας που όλοι έχουμε διδαχθεί στην ιστορία του Λυκείου, όλοι γνωρίζουμε την ύπαρξή της από εκπομπές τύπου “Μηχανή του Χρόνου” και που δυστυχώς “Επέσαμε θύματα”. Δεκέμβρης του 1944. Η πιο τρομακτική στιγμή στην ιστορία της Αθήνας, αλλά και της Ελλάδας.

Τα αιματηρά γεγονότα του ‘44 διαδραματίζονται σε μία Αθήνα που μόλις έχει απελευθερωθεί από τους Γερμανούς και υποδέχεται τους Άγγλους. Τα πρώτα “σύννεφα” έρχονται από τους άντρες του ΕΑΜ που συμμετείχαν στην τότε Κυβέρνηση με έξι υπουργούς, οι οποίοι δεν δέχθηκαν την σύνθεση του νέου στρατού. Ο Στρατηγός Σκόμπι, διαχειριστής της τότε πολιτικής κατάστασης, σύμφωνα με τις οδηγίες του τότε Τσόρτσιλ, λίγες ώρες πριν μπει ο Δεκέμβρης του 1944, προκηρύσσει στους αντάρτες της ΕΛΑΣ ότι τα όπλα τους είναι αχρείαστα και πρέπει να υπακούσουν τη διαταγή να τα παραδώσουν μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου.

“Αυτή ήταν η σταγόνα που άρχισε να γεμίζει το ποτήρι ενός μεγάλου “ΦΤΑΝΕΙ”’, είχε πει ο παππούς μου. Αναφέρει ο Αναστάσης, κάτοικος της Λαμίας. Ο Αναστάσης θυμάται ακόμη όλα όσα είχε γραμμένα ο παππούς του στο ημερολόγιό του. Όλα όσα είχε σημειωμένα για να μην ξεχάσει την αλήθεια και σήμερα, αποφάσισε να τα μοιραστεί μέσα από το Label News και ένα αφιέρωμα που ο ίδιος θέλησε να επιμεληθεί. “Για να ακουστεί η αλήθεια και η ιστορική πραγματικότητα”, όπως αναφέρει και ο ίδιος.

“Αν 11 γερμανικές μεραρχίες, δεν μπορούν να κάνουν καλά το ΕΑΜ, πώς θα τον κάνουν οι βρετανικές δυνάμεις; Μπορεί το Μέτωπο να μην πολεμάει τους Άγγλους, αλλά είναι ουσιαστικά η κυβέρνηση όλης της υπόλοιπης Ελλάδας.”, σημειώνουν οι πρωταγωνιστές της εποχής στα ημερολόγιά τους, την ίδια στιγμή που η Άλκη Ζέη, σε πρόσφατη συνέντευξή της αναφέρει: “Η πιο ωραία μέρα ήταν η μέρα της απελευθέρωσης. Αλλά δεν κράτησε ούτε 50 μέρες η χαρά”.

Και κάπου εκεί, το ΕΑΜ απαντά με γενική απεργία την 4η Δεκεμβρίου και λαϊκή συγκέντρωση την προηγούμενη ημέρα. “Ήταν εμφανές πως η σύγκρουση ήταν προ των πυλών και όπως αποδείχτηκε, το αιματοβαμμένο συλλαλητήριο ήταν η αρχή της εμφύλιας μάχης της Αθήνας που διήρκεσε 33 μέρες και είχε χιλιάδες θύματα.”, σημειώνουν στην δική τους ιστορία οι τότε παρατηρητές της εποχής. Ο δικός μας Αναστάσης σημειώνει: “Θυμάμαι ο παππούς να έχει γράψει στο ημερολόγιό του πως κάποιοι είχαν ακόμη την αίσθηση του πολέμου. Δεν είχαν καταλάβει ότι ο πόλεμος τελείωσε. Εμείς ήμασταν οι κουρασμένοι του πολέμου και ήθελαν όλα να τελειώσουν. Οι παρατηρητές. Ακόμα και στις διαδηλώσεις ήμασταν πολύ πίσω. Πηγαίναμε να δούμε την εξέλιξη. Και οι περισσότεροι αυτό έκαναν. Αλλά κάποιοι έδωσαν την αφορμή για να ανοίξουν πυρ στην τότε λαϊκή συγκέντρωση.”

Και έτσι έγινε. Στους δρόμους της Αθήνας βγαίνουν εκατομμύρια κόσμου. Το σύνθημα είναι ‘όχι άλλη κατοχή’. Στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη καταθέτουν στεφάνια και λίγο αργότερα μία ριπή ρίχνει στο έδαφος διαδηλωτές. Στην πλατεία Συντάγματος, τους ανθρώπους σημαδεύουν με πολυβόλα από τις ταράτσες της Διεύθυνσης Αστυνομίας και τη Βουλή. Κάθε κίνηση και πυροβολισμός. Κάθε πυροβολισμός έφερε και έναν νεκρό. “Ευτυχώς κάποιοι γλιτώσαμε. Αλλά όσο απομακρυνόμασταν έβλεπα πτώματα. Έβλεπα ανθρώπους να έχουν πεθάνει από όπλα. Άνθρωποι να διαδηλώνουν για τα όπλα που είχε το ΕΑΜ και τα ίδια τα όπλα να τους σκοτώνουν”, γράφει σε ένα σημείωμά του ο παππούς του Αναστάση.

“Ο παππούς είχε να γράψει περίπου δέκα μέρες στο ημερολόγιό του. Λίγο αργότερα φαίνεται πως αποφάσισε να σημειώσει τα παρακάτω: “Πράξεις ντροπής και ήρωες αντάρτες”.”. Λίγο πριν την Πρωτοχρονιά του 1945, ο παππούς του Αναστάση έφυγε από αυτή την ζωή. Όσα άφησε κράτησαν στο σήμερα, ανοιχτές τις απαντήσεις, αλλά και ανοιχτά τα ερωτήματα της εποχής. Μίας εποχής που ίσως δεν απέχει από το χθες, το σήμερα και το αύριο. Ή έχουμε ακόμη πολύ δρόμο;

Τροφή για σκέψη…